_edited.png){kind=small}
Kedilerde Diyabet | Şeker Hastalığı
- kediler.info
- 29 Haz
- 19 dakikada okunur
İçindekiler
1. Giriş
Kedilerde sağlık sorunları arasında diyabet (şeker hastalığı), sanıldığından çok daha yaygın ve ciddi bir metabolizma hastalığıdır. Vücudun enerji kaynağı olan glukozun kullanılamaması ile karakterize edilen bu durum, özellikle orta yaş üstü, fazla kilolu ve hareketsiz kedilerde görülür. Zamanında teşhis edilmezse, ciddi organ hasarlarına ve ölümcül sonuçlara yol açabilir. Ancak doğru tedavi ve düzenli bakım ile diyabetli kediler uzun ve sağlıklı bir yaşam sürdürebilir.
Veteriner endokrinoloji alanında yapılan çalışmalar, kedilerde diyabetin görülme sıklığının giderek arttığını ortaya koymaktadır. Özellikle modern yaşam tarzının kedilerin beslenme alışkanlıklarını ve fiziksel aktivitelerini sınırlaması, bu hastalığın daha yaygın hale gelmesine neden olmaktadır.
Amacımız, güvenilir bir içerikle hem kedi sahiplerini bilinçlendirmek hem de veteriner kaynaklarını doğru bir biçimde sunmaktır. Kedinizin daha sağlıklı bir yaşam sürmesi için bu yazının size rehberlik edeceğini umuyoruz.
Not: Bu makale yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Her kedinin sağlık durumu farklıdır. Teşhis ve tedavi için mutlaka veteriner hekime başvurulmalıdır.
2. Kedilerde Diyabet Nedir?
Kedilerde diyabet, tıbbi adıyla Diabetes Mellitus, vücudun kan şekerini düzenleyememesiyle karakterize edilen kronik bir endokrin hastalıktır. Temel bozukluk, pankreasın ürettiği insülin hormonunun yetersizliği veya hücrelerin bu hormona yeterince yanıt verememesidir.
Glukoz (şeker), kedinin vücudundaki ana enerji kaynağıdır. Ancak glukozun hücre içine girerek enerjiye dönüşebilmesi için insülin hormonuna ihtiyaç vardır. İnsülinin görevini yapamaması durumunda glukoz hücrelere giremez, kandaki seviyesi sürekli yüksek kalır. İşte bu hiperglisemi, diyabetin en temel belirtisidir ve zamanla birçok sistemik soruna yol açar.
Kısaca:
Glukoz hücrelere giremez,
Hücreler enerji açlığı yaşar,
Kan şekeri tehlikeli düzeyde yükselir,
Vücut yağ ve kas dokusunu enerji için kullanmaya başlar,
Bu da kilo kaybı, kas zayıflığı ve diğer komplikasyonlara neden olur.
Diyabet, kedilerde çoğunlukla Tip 2 formda görülür: Pankreas insülin üretir, ancak vücut buna yanıt veremez (insülin direnci). Erken evrede tanı konulup tedaviye başlanırsa, bazı kedilerde remisyon yani hastalığın kontrol altına alınarak insülinsiz döneme geçilmesi bile mümkündür.
3. Diyabetin Vücut Üzerindeki Etkileri
Kedilerde diyabet yalnızca kan şekeri yüksekliğiyle sınırlı değildir; vücudun pek çok sistemini etkileyen, sinsi ilerleyen bir hastalıktır. Erken tanı ve tedavi edilmezse çoklu organ sorunlarına, hatta yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir.
3.1 Enerji Dengesizliği
Glukoz hücrelere giremediği için vücut yağ ve kas dokularını yakarak enerji elde etmeye çalışır. Bu da:
Kilo kaybı,
Kas zayıflığı,
Tüy kalitesinde bozulma gibi belirtilerle sonuçlanır.
3.2 Aşırı Su Kaybı ve Dehidrasyon
İdrarla birlikte şeker atılımı olur. Bu durum böbreklerde su çekimini bozar, kedinin aşırı su içmesine ve sık idrara çıkmasına neden olur. Sonuç:
Dehidrasyon (susuzluk),
Elektrolit dengesizlikleri.
3.3 Diyabetik Nöropati
Kan şekerinin uzun süre yüksek seyretmesi, sinirlerde hasara neden olabilir. Özellikle arka bacak sinirleri etkilenir:
Kedinin topukları üzerinde yürümeye başlaması bu durumun en yaygın belirtisidir.
3.4 İkincil Enfeksiyonlar
Yüksek kan şekeri, bağışıklık sistemini baskılar:
İdrar yolu enfeksiyonları,
Deri enfeksiyonları,
Ağız içi yaralar ve diş eti sorunları sık görülür.
3.5 Diyabetik Ketoasidoz | DKA
Tedavi edilmeyen veya ani bozulma gösteren diyabet vakalarında, vücut enerji için yağ asitlerini parçalar. Bu süreçte ortaya çıkan keton cisimleri, kanın asit-baz dengesini bozar. Sonuç:
Kusma,
Halsizlik,
Nefes kokusunda aseton benzeri koku,
Komaya kadar gidebilen hayati tehlike.
Uyarı: Diyabetik ketoasidoz, acil veteriner müdahalesi gerektiren bir durumdur. Saatler içinde ölümcül olabilir.
4. Kedilerde Diyabet Türleri
Veteriner tıpta kedilerde diyabet, insülin üretimi ve kullanımındaki farklılıklara göre iki ana kategoriye ayrılır. Bu ayrım, tedavi yaklaşımı ve hastalığın seyri açısından son derece önemlidir.
4.1 Tip 1 Diyabet | İnsüline Bağımlı Diyabet
Bu formda, pankreas beta hücreleri ya tamamen harap olmuş ya da neredeyse hiç çalışmaz durumdadır. Sonuç olarak vücut hiç insülin üretemez.
Nadirdir, ancak oluşursa yaşam boyu dışarıdan insülin takviyesi gerekir.
Genellikle bağışıklık sisteminin beta hücrelerine saldırmasıyla (otoimmün süreç) ortaya çıkar.
Kedilerde en az görülen diyabet türüdür.
4.2 Tip 2 Diyabet | İnsüline Dirençli Diyabet
En sık görülen formdur.
Pankreas insülin üretir, ancak vücut hücreleri bu hormona yeterli yanıt veremez.
Bu formda insülin düzeyi başta normal ya da yüksek olabilir, ancak etkili değildir.
Kilo alımı, yaşlanma ve fiziksel hareketsizlik bu direnci artıran başlıca etkenlerdir.
İlerleyen dönemde:
Pankreas aşırı çalışmaktan tükenebilir,
İnsülin üretimi de düşer ve Tip 2 diyabet, Tip 1 benzeri hale gelebilir.
Not: Tip 2 diyabet, erken teşhis ve yaşam tarzı değişiklikleriyle geri döndürülebilir (remisyon). Bu, bazı kedilerde insülin kullanmadan yaşamaya devam etmeyi mümkün kılar.
4.3 Diğer Özel Durumlara Bağlı Diyabet
Kimi durumlarda, diyabet başka bir hastalığın veya dışsal etkenin sonucunda ortaya çıkabilir. Bu durumlara sekonder diyabet denir. Örnekler:
Uzun süreli kortikosteroid tedavisi,
Pankreatit (pankreas iltihabı).
Bu türlerde, altta yatan neden ortadan kaldırıldığında glukoz dengesi de normale dönebilir.
5. Kedilerde Diyabetin Nedenleri
Kedilerde diyabetin ortaya çıkmasında hem genetik hem de çevresel faktörler etkili olabilir. Genellikle tek bir neden değil, birden fazla risk faktörünün bir araya gelmesi sonucu hastalık gelişir. Aşağıda en sık rastlanan nedenleri ve risk faktörlerini açıklıyoruz.
5.1 Obezite
En güçlü risk faktörüdür.Fazla yağ dokusu, hücrelerin insüline duyarlılığını azaltır. Bu durum, insülin direncine ve sonuçta Tip 2 diyabete yol açar.
Obez kedilerde diyabet görülme riski 4 kat daha fazladır.
Özellikle karın bölgesi yağlanması metabolik dengeyi bozar.
İdeal vücut kondisyon skorunun (BCS) aşılması, diyabet riskini ciddi ölçüde artırır.
5.2 Yaş
Diyabet en sık 7 yaş ve üzeri kedilerde görülür.Yaşlanma ile birlikte:
Hücrelerin insüline verdiği yanıt azalır,
Pankreasın insülin salgı kapasitesi düşebilir.
Bu nedenle yaşlı kediler, rutin sağlık kontrolleri açısından öncelikli risk grubudur.
5.3 Cinsiyet ve Kısırlaştırma Durumu
Kısırlaştırılmış erkek kediler, diyabet açısından en riskli gruptur.
Bunun nedeni hormonal dengenin değişmesi ve obezite eğiliminin artmasıdır.
Kadın kedilerde de görülür, ancak erkeklerde daha sık ve daha ağır seyretme eğilimindedir.
5.4 Genetik ve Irksal Yatkınlık
Bazı kedi ırklarında diyabete yatkınlık gözlenmiştir.Örneğin:
Burma kedileri (özellikle Avustralya kökenli olanlar),
Tonkinese ve benzeri bazı ırklarda genetik risk daha yüksektir.
Ancak bu konuda henüz tüm dünyayı kapsayan geniş çaplı çalışmalar sınırlıdır.
5.5 Beslenme Alışkanlıkları
Uzun süreli karbonhidrat ağırlıklı beslenme, insülin direncini kolaylaştırabilir.
Yüksek karbonhidrat içeren kuru mamalar, özellikle hareketsiz kediler için risk oluşturur.
Düşük karbonhidratlı, yüksek proteinli beslenme tercih edilmelidir.
Veteriner diyetisyenler, diyabet riski taşıyan kedilerde diyetin içeriğini bireysel olarak düzenlemelidir.
5.6 Hareketsizlik ve Kapalı Alan Yaşamı
Evde, kapalı ortamda yaşayan ve fiziksel olarak yeterince aktif olmayan kedilerde;
Kilo alma eğilimi,
Kas kütlesinde azalma,
İnsülin direnci gelişimi daha kolay olur.
Oyun ve egzersiz, sadece zihin sağlığı değil, glukoz metabolizması açısından da kritiktir.
5.7 Diğer Tıbbi Durumlar ve İlaçlar
Bazı hastalıklar ve ilaçlar diyabet gelişimini tetikleyebilir:
Uzun süreli kortikosteroid kullanımı (prednizolon vb.)
Progestin içeren ilaçlar
Pankreatit (pankreas iltihabı)
Cushing Sendromu (hiperadrenokortisizm)
Bu tür durumlarda diyabet, altta yatan hastalıkla birlikte ikincil bir komplikasyon olarak gelişebilir.
6. Kedilerde Diyabet Belirtileri
Diyabet, başlangıçta sinsi bir hastalık olabilir. Ancak dikkatli bir gözlemle fark edilebilecek bazı karakteristik belirtiler vardır. Erken teşhis, hastalığın kontrol altına alınmasında ve komplikasyonların önlenmesinde hayati öneme sahiptir. İşte diyabetin kedilerde en sık görülen belirtileri:
6.1 Polidipsi – Aşırı Su İçme
Kediniz normalden çok daha fazla su içmeye başladıysa bu ciddi bir uyarı işaretidir.
İdrarla birlikte şeker kaybı, vücudun daha fazla sıvı tüketmesine neden olur.
Su kabı daha çabuk boşalır ya da kediniz sizi musluğa çıkma girişimleriyle şaşırtabilir.
Not: Polidipsi, böbrek yetmezliği ve hipertiroidi gibi başka hastalıkların belirtisi de olabilir. Bu nedenle mutlaka kan testleriyle ayırt edilmelidir.
6.2 Poliüri – Aşırı İdrar Yapma
Artan su tüketimiyle birlikte kediler sık ve bol miktarda idrar yapar.
Kum kabının daha sık kirlenmesi,
Daha fazla topaklanma,
Hatta bazı kedilerde altına kaçırma görülür.
Evde iki ya da daha fazla kedi varsa, kum kabının takibi özellikle önemlidir.
6.3 Polifaji – Artan İştah
Kediniz iştahla yemek yiyor ama buna rağmen zayıflıyorsa, bu diyabetin tipik bir göstergesidir.
Hücreler glukozu alamadığında, beyin vücuda "enerji açlığı" sinyali gönderir.
Sonuçta kedi daha çok yemeye başlar ama bu enerjiye dönüşemez.
Açıklanamayan kilo kaybı + aşırı iştah, birlikte değerlendirilmeli ve veteriner kontrolü yapılmalıdır.
6.4 Kilo Kaybı
Yukarıdaki iştah artışına rağmen kedi kilo kaybediyorsa, bu yağ ve kas dokusunun parçalandığı anlamına gelir.
Özellikle sırt, bel ve kalça bölgesinde gözle görülür incelmeler olabilir.
Kas erimesi ilerlerse kedinin hareket kabiliyeti azalır.
6.5 Halsizlik ve Düşük Aktivite
Enerji yetersizliği, diyabetli kedilerde düşük hareketlilik ve uykuya meyil ile kendini gösterir.
Oynamak istememe,
Gün boyu uyuma,
Tepkilerde yavaşlama sık görülür.
Bu davranışlar yaşlılığa bağlı sanılabilir, ancak altında diyabet olabilir.
6.6 Kürk Kalitesinde Bozulma
Glukoz metabolizması bozulduğunda, deri ve kürk sağlığı da olumsuz etkilenir.
Kürk matlaşır,
Yağlanma ya da kuruluk artar,
Kedinin kendini temizlemesi azalır.
Kükteki genel bakımsızlık hali, diyabetin erken belirtilerindendir.
6.7 Arka Bacaklarda Zayıflama | Diyabetik Nöropati
İleri vakalarda sinir sistemi de etkilenir. En tipik belirtisi:
Arka bacaklarda çökmüş gibi yürüme,
Topukların yere değmesiyle oluşan “sürükleme” hareketidir.
Bu durum, diyabetik nöropati adı verilen sinir hasarına işaret eder ve tedavi edilmezse kalıcı olabilir.
6.8 Ağız Kokusunda Değişim
Kedinin nefesinde şekerli ya da aseton benzeri bir koku varsa, bu durum kan şekeri ve keton düzeylerinin çok yükseldiğini gösterebilir. Bu, acil müdahale gerektiren diyabetik ketoasidozun belirtisi olabilir.
Uyarı: Yukarıdaki belirtilerden sadece biri bile varsa, gecikmeden veteriner hekime başvurulmalıdır. Kedilerde erken teşhis, diyabetin kontrolünde en belirleyici faktördür.
7. Kedilerde Diyabetin Teşhis Süreci
Diyabet tanısı yalnızca belirtilere bakılarak konulamaz. Çünkü birçok belirti (örneğin çok su içme, kilo kaybı, halsizlik) başka hastalıklarda da görülür. Kesin tanı, klinik gözlemle birlikte yapılan kan ve idrar testlerine dayanır. İşte veteriner hekimlerin takip ettiği temel teşhis adımları:
7.1 Klinik Muayene ve Sahip Gözlemleri
Veteriner hekim önce:
Kedinin günlük davranışlarındaki değişiklikleri,
Su ve mama tüketimini,
İdrar sıklığını,
Kilo kaybı geçmişini sorgular.
Fiziksel muayenede:
Dehidrasyon belirtileri,
Kas kaybı,
Arka bacak zayıflığı (nöropati) gibi diyabete özgü bulgular değerlendirilir.
7.2 Kan Testleri
Diyabet tanısında en kritik aşamadır.
Glukoz Testi (Kan Şekeri Ölçümü)
Normal kan şekeri değeri kedilerde 80–120 mg/dL arasındadır.
Eğer bu değer 200 mg/dL'nin üzerindeyse, diyabet şüphesi artar.
Not: Stres (klinikteki korku vb.) geçici olarak kan şekerini yükseltebilir. Bu nedenle tek bir test yeterli değildir.
Fruktozamin Testi
Son 2–3 haftalık ortalama glukoz düzeyini gösterir.
Stres kaynaklı geçici artışları gerçek diyabetten ayırt etmek için kullanılır.
Fruktozamin yüksekse, diyabet tanısı kuvvetlenir.
Tam Kan Sayımı (CBC) ve Biyokimya Profili
Diyabete eşlik eden başka hastalıklar (böbrek, karaciğer sorunları) araştırılır.
Kan değerleri, genel vücut durumu hakkında bilgi verir.
7.3 İdrar Testleri
Diyabetli kedilerin idrarında genellikle:
Glukoz (şeker) tespit edilir,
Bazen keton (yağ yıkım ürünleri) da bulunur.
Bu testler:
İdrarda glukoz varsa, vücudun şeker dengesini sağlamakta başarısız olduğunu gösterir.
Keton varsa, ciddi ve acil bir durum olan diyabetik ketoasidoz düşünülmelidir.
Ek olarak: İdrar testiyle enfeksiyonlar da saptanabilir. Diyabetli kedilerde idrar yolu enfeksiyonu sık görülür.
7.4 Görüntüleme ve Ek Tanı Yöntemleri (Gerekirse)
Diyabetin diğer hastalıklarla karışmaması için bazı durumlarda:
Karın ultrasonu,
Röntgen,
Pankreas görüntülemesi,
Hormon testleri (Cushing sendromu şüphesi varsa) yapılabilir.
7.5 Ayırıcı Tanı: Diyabetle Karıştırılabilecek Diğer Hastalıklar
Bazı hastalıklar diyabetle benzer belirtiler gösterebilir. Bu nedenle veteriner hekim, şunları dışlamaya çalışır:
Hipertiroidi (aşırı tüy dökümü, kilo kaybı, aşırı hareketlilik),
Kronik böbrek hastalığı (polidipsi ve poliüri),
Karaciğer hastalıkları,
İlaçlara bağlı geçici hiperglisemi.
Bu hastalıklarla diyabetin karıştırılması tedavide ciddi hatalara neden olabilir.
8. Kedilerde Diyabetin Tedavisi
Kedilerde diyabetin tedavisi, hastalığın tipi ve şiddetine göre planlanır. Amaç, kan şekerini sağlıklı bir aralıkta tutmak, belirtileri ortadan kaldırmak, komplikasyonları önlemek ve kedinin yaşam kalitesini yükseltmektir. Bu süreç, ilaç tedavisi, beslenme düzeni ve yaşam tarzı değişiklikleri ile birlikte yürütülür.
Tedavi başarısı büyük ölçüde sahip-veteriner iş birliğine bağlıdır.
8.1 İnsülin Tedavisi
Çoğu diyabetik kedi, tedaviye başlarken dışarıdan insülin enjeksiyonuna ihtiyaç duyar.
İnsülin Türleri
Veteriner kullanımına uygun çeşitli insülin preparatları vardır. En yaygın olanlar:
İnsülin Türü | Etki Süresi | Ticari İsimler (örnek) |
Lente (Orta etkili) | 12–24 saat | Caninsulin, Vetsulin |
Glargine | 12–24 saat | Lantus (remisyon olasılığı yüksek) |
Protamin Zinc (PZI) | 12–24 saat | ProZinc |
Detemir | 12–24 saat | Levemir |
Glargine (Lantus) ile tedaviye başlanan kedilerde remisyon oranı daha yüksektir (Roomp & Rand, 2009).
Uygulama Yöntemi
Genellikle günde 2 kez deri altına (subkutan) enjeksiyon yapılır.
İnsülin her gün aynı saatlerde verilmelidir.
İğne boyutu ve insülin dozu veteriner tarafından belirlenmelidir.
Uyarı: Aşırı doz ciddi hipoglisemi (kan şekeri düşüklüğü) riski taşır. Kedide titreme, bilinç kaybı, nöbet gözlemlenirse bu acil durumdur.
8.2 Kan Şekeri Takibi
Tedavi sürecinde glukoz düzeylerinin yakından izlenmesi gerekir. Amaç:
Hipoglisemiyi önlemek,
Doğru insülin dozunu bulmak,
Remisyon şansını artırmak.
Evde Glukoz Ölçümü (Evcil Kan Glukometreleri)
Evde ölçüm için geliştirilen cihazlar (AlphaTrak gibi) kullanılarak, kulaktan alınan damla kanla ölçüm yapılabilir.
Veterinerde Glukoz Eğrisi (BG Curve)
Kedinin gün boyunca birkaç saat aralıklarla glukoz değerleri ölçülür.
Bu eğri sayesinde insülinin etki süresi ve dozu değerlendirilir.
8.3 Diyabetik Ketoasidozun (DKA) Tedavisi
Eğer kedi DKA geliştirmişse:
Bu bir acil durumdur.
Kedi genellikle yoğun bakım gerektirir.
Tedavi: Damar içi sıvı tedavisi, düzenli insülin infüzyonu, elektrolit ve asit-baz dengesinin düzeltilmesi.
DKA, hızlı müdahale edilmezse ölümcül olabilir.
8.4 Diyabetik Nöropati Tedavisi
Arka bacak zayıflığı gibi nörolojik bulgular varsa:
Kan şekeri dengelendiğinde çoğu zaman geri döner.
Destek olarak B12 vitamini (Metilkobalamin formu) kullanılabilir.
8.5 Antibiyotik ve Destekleyici Tedavi (Gerekirse)
Diyabetli kedilerde bağışıklık baskılandığı için, enfeksiyon riski yüksektir.
Özellikle idrar yolu enfeksiyonları için gerekirse antibiyotik tedavisi uygulanır.
8.6 Sahip Eğitimi ve Düzenli Takip
Diyabet yönetiminde başarı için kedinin sahibi:
İnsülin uygulamasını doğru öğrenmeli,
Mama ve enjeksiyon saatlerini şaşırmamalı,
Belirtileri ve glukoz seviyelerini takip etmeli,
Veteriner kontrollerini ihmal etmemelidir.
Başarılı bir diyabet yönetimi, her şeyden önce kararlılık ve disiplin gerektirir.
9. Kedilerde Diyabetik Beslenme
Beslenme, kedilerde diyabet yönetiminde tedavinin temel taşlarından biridir. Uygun diyet, kan şekeri kontrolünü kolaylaştırır, insülin ihtiyacını azaltır ve remisyon şansını artırır. Özellikle Tip 2 diyabetli kedilerde beslenme düzeninin önemi büyüktür.
9.1 Diyabetli Kedilerde Beslenme İlkeleri
İlke | Açıklama |
Düşük karbonhidrat içeriği | Karbonhidratlar glukoz seviyesini yükseltir. Az karbonhidrat içeren mamalar kan şekeri kontrolüne yardımcı olur. |
Yüksek protein | Kediler doğası gereği etoburdur. Yüksek proteinli mamalar hem kas kaybını önler hem de insülin duyarlılığını artırır. |
Yüksek lif içeriği (bazı vakalarda) | Özellikle obez kedilerde tok tutma ve sindirimi yavaşlatma açısından faydalı olabilir. |
Düzenli mama saatleri | İnsülin uygulaması ile yemek saatleri paralel olmalıdır (genellikle 12 saatte bir). |
Ölçülü porsiyonlar | Serbest beslenmeden kaçınılmalı, her öğün kontrollü miktarda verilmelidir. |
Konserve tercih edilir | Yaş mamalar genellikle kuru mamalara göre daha düşük karbonhidrat içerir. |
9.2 Mama Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Veteriner onaylı diyabetik formüller kullanılmalıdır.
Karbonhidrat oranı %10’un altında olmalı (kuru madde oranına göre).
Diyette mısır, pirinç, nişasta bazlı dolgu maddeleri bulunmamalıdır.
İçeriği net, sindirimi kolay, katkı maddesi düşük ürünler tercih edilmelidir.
9.3 Önerilen Mama Grupları
Mama Türü | Uygunluk Durumu | Neden? |
Veteriner diyabet mamaları | Çok Uygun | Formülasyonları doğrudan diyabetli kediler için geliştirilmiştir. |
Yüksek proteinli yaş mamalar | Uygun | Doğal olarak düşük karbonhidrat içerir, glisemik etkisi düşüktür. |
Light/obezite mamaları | Bazı vakalarda | Sadece veteriner önerdiyse kullanılmalı; glisemik kontrol sağlamazsa uygun değildir. |
9.4 Ev Yapımı Beslenme Mümkün mü?
Veteriner hekimin gözetiminde özel olarak hazırlanmış protein ağırlıklı, tahılsız diyetler bazı durumlarda uygulanabilir. Ancak bu beslenme şekli:
Besin dengesi açısından dikkatli formüle edilmeli,
B12, taurin ve L-karnitin gibi desteklerle güçlendirilmelidir,
Veteriner diyetisyen rehberliği olmadan uygulanmamalıdır.
9.5 Öğün Sıklığı ve Zamanlama
Öğün ve İnsülin Programı | Açıklama |
2 ana öğün + 2 enjeksiyon | En yaygın modeldir. İnsülin sabah ve akşam mamadan hemen önce uygulanır. |
Ara öğün önerilmez | Kan şekeri dalgalanmalarını tetikleyebileceği için genellikle önerilmez. |
Mama sonrası gözlem | Kedinizin yemekten sonra ne kadar aktif olduğu, kan şekerini etkileyebilir. |
9.6 Su Tüketiminin Önemi
Diyabetik kedilerde aşırı su kaybı sık görülür.
Her zaman temiz, taze suyun bulunması sağlanmalı,
Su tüketimi düzenli olarak takip edilmelidir.
9.7 Kilo Kontrolü
Obezite, diyabetin başlıca tetikleyicisi olduğundan:
Fazla kilolu kediler için kontrollü diyet programı oluşturulmalı,
Kilo kaybı sağlıklı ve yavaş olmalı,
Ani kilo kayıplarından kaçınılmalıdır.
9.8 Diyet Değişikliği ve Veteriner Takibi
Diyet değişiklikleri mutlaka veteriner gözetiminde yapılmalı,
Ani mama değişiklikleri kedide stres ve sindirim problemlerine yol açabilir.
10. Kedilerde Diyabetin Önlenmesi ve Yaşam Kalitesinin Artırılması
Diyabetin önlenmesi, hastalığın ortaya çıkmasından çok daha etkili ve kolaydır. Aynı zamanda, diyabet tanısı konmuş kedilerde yaşam kalitesini artırmak, hastalığın seyrini olumlu yönde değiştirebilir. Bu bölümde, bilimsel dayanaklarla desteklenmiş uygulanabilir önerilere yer veriyoruz.
10.1 Obezitenin Önlenmesi
Kedinizin ideal kilosunu korumak için düzenli kilo takibi yapın.
Dengeli ve uygun porsiyonlarda besleyin.
Aşırı besleme ve yüksek karbonhidrat içeren yiyeceklerden kaçının.
10.2 Düzenli Egzersiz ve Fiziksel Aktivite
Günlük oyun ve egzersiz, metabolizmayı hızlandırır.
Hareketli kedilerde insülin duyarlılığı artar, obezite riski azalır.
Oyun saatleri kedinizin yaşına ve sağlık durumuna göre planlanmalıdır.
10.3 Düzenli Veteriner Kontrolleri
Yılda en az bir kez, ideal olarak 6 ayda bir tam sağlık kontrolü yaptırın.
Kan şekeri ve vücut kondisyon skorunu takip ettirin.
Erken belirtiler fark edildiğinde hızlıca müdahale edin.
10.4 Stres Yönetimi
Stres, kedilerde hormonal dengeleri olumsuz etkiler.
Sakin, güvenli ve konforlu bir yaşam ortamı sağlayın.
Ani değişikliklerden ve yüksek gürültüden kaçının.
10.5 Diyabet Tanısı Konmuş Kedilerde Yaşam Kalitesinin Artırılması
İnsülin ve beslenme planına tam uyum sağlanmalı.
Kedinizin davranışlarını ve genel durumunu yakından gözlemleyin.
Hipoglisemi belirtilerini bilin ve acil müdahaleye hazır olun.
Gerekirse veterinerinizden destek ve danışmanlık alın.
10.6 Eğitim ve Bilinçlenme
Sahiplerin diyabet konusunda bilinçlenmesi, erken tanı ve tedavi başarısını artırır.
Güvenilir kaynaklardan bilgi alın ve veterinerinizle iş birliği yapın.
11.Kedilerde Diyabet ile Kronik Böbrek Hastalığı (KBH) Arasındaki Bağlantı
Kedilerde diyabet ile kronik böbrek hastalığı (KBH) arasında hem doğrudan hem dolaylı bazı bağlantılar bulunur. Bu bağlantılar tıbbi literatürde sıklıkla ele alınan, özellikle yaşlı kedilerde sık görülen önemli klinik durumlardır. Aşağıda bu ilişki açıklanmaktadır:
Bağlantı Noktası | Açıklama |
Ortak risk grubu: Yaşlı kediler | Hem diyabet hem de KBH genellikle 8 yaş ve üzerindeki kedilerde görülür. Yaşlanma bu hastalıkların temel zeminidir. |
Aşırı glukozun böbreğe zararı | Yüksek kan şekeri (hiperglisemi), böbrek filtreleme birimleri olan nefronlara uzun vadede zarar verebilir. |
İdrarla glukoz atımı | Diyabetli kedilerin idrarında glukoz bulunur. Bu ortam, bakteri çoğalmasına neden olur ve idrar yolu enfeksiyonu riski artar. Enfeksiyonlar böbreklere sıçrayabilir. |
Dehidrasyon (sıvı kaybı) | Hem diyabet hem de KBH’de kediler bol idrar yapar ve su kaybeder. Bu da böbreklerin yükünü artırır. |
Tedaviler arası etkileşim | Diyabet için kullanılan bazı ilaçlar ya da insülin dozları, KBH olan kedilerde daha dikkatli ayarlanmalıdır. |
Teşhis zorluğu | KBH ve diyabet bazı benzer belirtiler gösterir: çok su içme, kilo kaybı, halsizlik. Bu durum tanıyı karmaşıklaştırabilir. |
Remisyon şansı azalabilir | KBH’si olan diyabetik kedilerde pankreas ve genel metabolik yanıtlar zayıflar, bu da diyabetin geri dönüş (remisyon) ihtimalini düşürebilir. |
12.Kedilerde Diyabet ile Hipertiroidi Arasındaki Farklar ve Bağlantılar
Kedilerde diyabet ve hipertiroidi, her ikisi de orta yaşlı ve yaşlı kedilerde sık rastlanan hormonal hastalıklardır. Klinik belirtiler açısından belirgin örtüşmeler gösterdikleri için bu iki hastalık bazen birbirine karıştırılabilir.
Özellikle kilo kaybı, iştah artışı, davranış değişiklikleri ve su tüketiminde artış gibi semptomlar hem diyabette hem de hipertiroidide görülebilir. Ayrıca, bazı durumlarda bu iki hastalık aynı anda da ortaya çıkabilir. Bu nedenle veteriner hekimlerin ayırıcı tanıya dikkat etmesi, her iki hastalığı da eş zamanlı olarak değerlendirmesi gereklidir.
Aşağıdaki tablo, kedilerde diyabet ve hipertiroidi arasındaki farkları ve olası ilişkileri sistematik biçimde özetlemektedir:
Belirti | Diyabet | Hipertiroidi | Açıklama |
Aşırı su içme | Evet | Bazen | Diyabette yaygın, hipertiroidide orta düzeyde görülür. |
Sık idrara çıkma | Evet | Bazen | Diyabette belirgin, hipertiroidide hafif olabilir. |
İştah artışı | Evet | Evet | Her iki hastalıkta da enerji açığına karşı iştah artar. |
Kilo kaybı | Evet | Evet | Diyabet, kas kaybına; hipertiroidi, yağ ve kas kaybına neden olur. |
Huzursuzluk, hiperaktivite | Hayır | Evet | Hipertiroidi sinir sistemi üzerinde uyarıcı etki yaratır. |
Halsizlik | Evet | Bazen | Diyabette hücresel enerji yetersizliği daha belirgindir. |
Hipertiroidi kontrol altına alınmadan yapılan diyabet tedavisi etkisiz veya zorlayıcı olabilir.
Veteriner gözetiminde iki hastalık birlikte ele alınmalı, tedavi planı buna göre uyarlanmalıdır.
13. Hipoglisemi: Ölümcül Risk
Hipoglisemi, kandaki glukoz seviyesinin normalin altına düşmesi durumudur. Diyabet tedavisi gören kedilerde genellikle aşırı insülin dozu, öğün atlanması veya aşırı egzersiz gibi nedenlerle meydana gelir.Erken fark edilip müdahale edilmezse nöbet, bilinç kaybı ve ölüm riski doğurabilir.
13.1 Kedilerde Hipogliseminin Nedenleri
Neden | Açıklama |
İnsülinin fazla verilmesi | En yaygın nedendir. Doz hatası veya insülin türü değişikliği buna yol açabilir. |
Kedi yeterince mama yememişse | İnsülin uygulanmış ama yeterli karbonhidrat alınmamışsa şeker düşer. |
Geçirilen hastalıklar | Enfeksiyon, karaciğer yetmezliği gibi durumlar glukoz regülasyonunu bozabilir. |
Uzun süren egzersiz/oyun | Enerji tüketimi artar, glukoz seviyesi düşer. |
İnsülin enjeksiyonu sonrası kusma | Mama sindirilmeden kusulursa insülin yalnız başına etkili olur, şeker düşer. |
13.2 Hipogliseminin Belirtileri
Belirti | Açıklama |
Titreme, başını sallama | Kas kontrolü zayıflar, kedi huzursuz görünür. |
Koordinasyon bozukluğu (ataxia) | Dengesiz yürüme, yere çömelme, sendeleme görülebilir. |
Halsizlik, uyuşukluk | Kedi normalden çok daha yavaş, tepkisiz hale gelir. |
Aşırı açlık hissi | Kediniz mama arar gibi davranabilir. |
Nöbet veya kasılmalar | Kan şekeri çok düşükse beyin etkilenir, bu durum acil müdahale gerektirir. |
Bilinç kaybı / bayılma | En ileri evredir; hemen müdahale edilmelidir. |
13.3 Acil Müdahale: Evde Ne Yapmalısınız?
Öncelikle paniğe kapılmayın. Aşağıdaki adımları uygulayın:
Kediniz ayakta ve bilinçliyse:
Hemen 1–2 çay kaşığı bal, glukoz şurubu veya %100 üzüm suyu verin.
Gerekirse buzdolabında bekleyen pet glukoz jeli kullanılabilir.
15 dakika içinde belirtiler düzelmelidir.
Kediniz bilinçliyse ama ağızdan almakta zorlanıyorsa:
Balı veya glukozu diş etlerine ya da damağa sürün.
Yutması şart değildir, mukozadan emilim olur.
Kediniz bilinçsizse veya nöbet geçiriyorsa:
Ağızdan hiçbir şey vermeyin.
Hemen veteriner hekime başvurun.
Yolda iken balı ağız içine değil, dudak kenarına veya diş etine az miktarda sürebilirsiniz.
13.4 Veteriner Müdahalesi Gerekli Durumlar
Durum | Ne Yapılmalı? |
15 dakika içinde belirti geçmezse | Acilen veterinere başvurulmalı. |
Kedi bilinç kaybı yaşarsa / nöbet geçirirse | Hiç vakit kaybetmeden veteriner kliniğine götürülmeli. |
Hipoglisemi sık tekrar ediyorsa | İnsülin dozu gözden geçirilmeli; belki remisyona giriyor olabilir. |
13.5 Korunmak İçin Ne Yapmalı?
Her zaman insülin dozunu sabit ve önerilen şekilde verin.
Kedi mama yemeden asla insülin uygulamayın.
Aşırı fiziksel aktivite günlerinde kan şekeri takibi yapın.
Evde bal veya glukoz şurubu bulundurmayı alışkanlık haline getirin.
Kan şekeri takibini veterinerinizin önerdiği aralıklarla sürdürün.
14. Sonuç ve Öneriler
Kedilerde diyabet, doğru teşhis ve etkili tedavi ile yönetilebilen, ancak dikkat ve disiplin gerektiren kronik bir hastalıktır. Özellikle Tip 2 diyabet formunda, uygun insülin tedavisi, beslenme düzeni ve yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde kedinizin sağlıklı ve konforlu bir yaşam sürmesi mümkündür.
Özetle:
Diyabetin erken tanısı, komplikasyonların önlenmesi için kritiktir.
Obezite, diyabet gelişiminde en önemli risk faktörüdür; kilo kontrolü şarttır.
İnsülin tedavisi, diyabet yönetiminin temel taşıdır, ancak tedavi sadece ilaçla sınırlı değildir.
Beslenme ve düzenli egzersiz, hastalığın seyrini olumlu etkiler ve remisyon şansını artırır.
Veteriner takibi ve sahip eğitimi, başarılı bir tedavi süreci için zorunludur.
Hipoglisemi ve diyabetik ketoasidoz gibi acil durumlar hakkında bilgi sahibi olunmalıdır.
Son olarak, sahiplerin dikkat etmesi gereken önemli noktalar:
Kedinizde sürekli olarak susuzluk, sık idrara çıkma, kilo kaybı veya halsizlik gibi belirtiler varsa, vakit kaybetmeden veteriner hekime başvurun.
İnsülin uygulaması ve beslenme programına titizlikle uyun.
Kedinizin genel sağlık durumu ve kan şekeri değerlerini düzenli olarak takip ettirin.
Diyabet yönetimi uzun vadeli bir süreçtir; sabır ve özveri gerektirir.
Diyabetli kedinizin yaşam kalitesini yükseltmek ve hastalığın ilerlemesini önlemek için en etkili yol, veterinerinizle yakın iş birliği içinde olmaktır.
12.Sıkça Sorulan Sorular
Kedilerde şeker hastalığı (diyabet) nedir?
Kedilerde şeker hastalığı, tıp dilinde diyabet mellitus olarak adlandırılan, vücudun kan şekerini (glukoz) düzenleme mekanizmasında bozulma ile karakterize kronik bir hastalıktır. Normalde pankreas tarafından salgılanan insülin hormonu, kan şekerinin hücrelere girişini sağlar ve böylece enerji üretimi mümkün olur.
Diyabette ise:
Ya pankreas yeterince insülin üretmez,
Ya da vücut hücreleri insüline karşı direnç kazanır.
Bunun sonucu olarak kanda glukoz birikir ve hücreler enerji ihtiyacını karşılayamaz. Kedilerde diyabet genellikle Tip 2 diyabet şeklindedir ve obezite, yaşlanma gibi faktörlerle ilişkilidir.
Bu hastalık tedavi edilmezse, çeşitli komplikasyonlara ve yaşam kalitesinde ciddi düşüşe neden olabilir.
Şeker hastası kedi için mama tavsiyesi
Aşağıdaki mamalar değerlendirilebilir.
Bu mamalar, sadece veteriner hekimin önerisi ve takibi ile kullanılmalıdır.
Marka | Ürün Adı | Açıklama |
Hill’s Prescription Diet | m/d Feline Diabetes | Düşük karbonhidrat, yüksek protein formül. Kan şekeri kontrolünü destekler, kilo yönetimine uygundur. |
Royal Canin | Veterinary Diet Glycobalance Feline | Diyabet ve insülin direnci için özel formül, düşük karbonhidrat içeriği ile glukoz dalgalanmalarını azaltır. |
Purina Pro Plan Veterinary Diets | DM Dietetic Management Feline | Düşük karbonhidrat ve kontrollü enerji içeriği ile kan şekeri seviyesinin dengelenmesine yardımcı olur. |
Kedimin şeker hastası olduğunu nasıl anlarım?
Kedinizde diyabet olabileceğini düşündüren başlıca belirtiler ve açıklamaları:
Belirti | Ne Gözlemlersiniz? | Açıklama |
Aşırı su içme (Polidipsi) | Su kabını çok sık doldurmanız gerekir; kediniz musluk ya da tuvalet suyuna ilgi gösterir. | Yüksek kan şekeri, idrarda glukoz atılımına neden olur; bu da su kaybı yaratır, susuzluk hissi artar. |
Sık idrara çıkma (Poliüri) | Kum kabında normalden fazla idrar topağı görülür; kedi idrarını tutamayabilir. | Glukozun idrarla atılması, idrar miktarını artırır. Böbrekler suyu geri ememez. |
İştah artışı (Polifaji) | Kediniz daha çok mama ister ama buna rağmen kilo verir. | Hücreler insülin eksikliği nedeniyle glukozu kullanamaz. Vücut enerji açlığı çeker. |
Kilo kaybı | Özellikle bel, kalça ve sırt bölgesinde incelme; iskelet yapısı daha belirginleşir. | Enerji ihtiyacını karşılamak için vücut yağ ve kas dokusunu parçalamaya başlar. |
Halsizlik ve düşük enerji | Kediniz normalden çok daha fazla uyur, oyunlara ilgisizdir. | Hücrelerin enerjiye erişememesi kronik yorgunluk yaratır. |
Tüylerde bakımsızlık, matlık | Tüyler kabarık, mat ya da yağlı görünür; kendini temizlemeyi bırakır. | Enerji eksikliği, temizlenme davranışlarını azaltır; deri ve tüy sağlığı bozulur. |
Arka bacaklarda zayıflık | Yürürken topukları yere basabilir, çökmüş yürüme fark edilir. | Diyabete bağlı sinir hasarı (diyabetik nöropati), kas kontrolünü bozar. |
Ağız kokusu (asetonsu koku) | Nefesinde tatlımsı ya da aseton benzeri kötü bir koku fark edebilirsiniz. | Keton üretimi başlamışsa, bu “diyabetik ketoasidoz”un belirtisidir; acil durumdur. |
Dikkat!
Bu belirtiler tek başına tanı koydurmaz, ancak diyabet şüphesini kuvvetlendirir.
Kan glukozu, fruktozamin ve idrar testleri ile tanı veteriner hekim tarafından konur.
Benzer belirtiler böbrek hastalığı, hipertiroidi veya karaciğer sorunlarında da görülebilir.
Özellikle birkaç belirti bir aradaysa, vakit kaybetmeden kliniğe başvurmanız önerilir.
Diyabetli bir kedi tamamen iyileşebilir mi?
Evet, bazı kedilerde diyabet geri döndürülebilir (remisyon); yani insülin ihtiyacı ortadan kalkabilir. Ancak bu durum kalıcı bir iyileşme değil, kontrollü bir dinlenme dönemi olarak düşünülmelidir.
Faktör | Remisyon Şansına Etkisi |
Erken teşhis | Ne kadar erken tanı konursa, pankreasın toparlanma şansı o kadar yüksektir. |
Kilo kontrolü (obezite yoksa) | Obez kedilerde insülin direnci yüksektir; zayıf kedilerde remisyon şansı artar. |
Düşük karbonhidratlı mama | Kan şekeri regülasyonunu kolaylaştırır, insülin ihtiyacını azaltır. |
İnsülin tedavisine hızlı başlanması | İlk 6 haftada doğru dozla başlamak remisyon olasılığını artırır. |
Eşlik eden hastalık yoksa | Enfeksiyonlar, hipertiroidi gibi diğer hastalıklar remisyonu zorlaştırır. |
Kedime insülin iğnesini evde nasıl yapabilirim?
Diyabetli kedilerin büyük çoğunluğu, düzenli olarak insülin enjeksiyonu almalıdır. Bu durum başta korkutucu gelse de, doğru bilgi ve uygulama ile kısa sürede güvenli bir rutin haline gelir. Enjeksiyon işlemi kedinize zarar vermez; çoğu kedi iğneyi neredeyse hiç hissetmez.
Evde İnsülin Enjeksiyonu Yaparken İzlenecek Adımlar:
Aşama | Uygulama Detayı |
1. Veteriner Dozu Belirler | Her kedi için doğru insülin türü ve dozu veteriner tarafından belirlenmelidir. Dozlar asla gelişigüzel değiştirilmemelidir. |
2. İnsülin buzdolabında saklanır | İnsülin genellikle 2–8°C’de saklanmalıdır. Dondurulmaz. Uygulamadan önce şişeyi avuç içinde hafifçe yuvarlayarak karıştırın (asla çalkalamayın). |
3. Enjeksiyonluk insülin şırıngası kullanılır | İnsanlara uygun olan şırıngalardan farklıdır. Veterineriniz uygun iğne numarasını verir (örneğin U-40, U-100). |
4. Uygulama yeri seçilir | Genellikle ense bölgesi veya sırt derisi tercih edilir. Deri iki parmakla kaldırılarak “çadır” yapılır. |
5. İğne hızlı ve kararlı şekilde girer | İğne, kaldırılan derinin altına yaklaşık 45° açıyla, tek hamlede ve yavaşça girilir. Sonra insülin enjekte edilir. |
6. İğne çıkarılır, alan kontrol edilir | Kanama, sızıntı olup olmadığına bakılır. Genelde kediler tepki vermez. Sonrasında ödül maması verilebilir. |
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Her zaman aynı saatte uygulayın (günde genellikle 2 kez, 12 saat arayla).
Mamadan sonra enjeksiyon yapmanız önerilir, çünkü insülin aç karnına verilirse hipoglisemi riski artar.
İğneyi her uygulamadan sonra atın (tek kullanımlıktır).
İnsülin şişesi 4–6 hafta sonra değiştirilmelidir (markasına göre değişir).
Kediniz huzursuzsa uygulamayı iki kişiyle yapmanız daha güvenlidir.
Enjeksiyonu yapan kişi her zaman sakin ve kararlı olmalıdır; kararsızlık kediyi strese sokar.
Kedim hipoglisemi olursa ne yapmalıyım?
Belirtileri Tanıyın:Titreme, halsizlik, dengesizlik, şaşkın bakış, aşırı açlık hissi, nöbet veya bayılma.
Kedi bilinçliyse:
Hemen 1–2 çay kaşığı bal, glukoz şurubu veya üzüm suyu verin.
Kısa sürede toparlanmazsa veterinere ulaşın.
Kedi sersemlemiş ama yutabiliyorsa:
Balı diş etine veya damağına sürün (yutması şart değil).
Asla zorla ağızdan sıvı vermeyin.
Kedi nöbet geçiriyorsa veya bayıldıysa:
Ağızdan hiçbir şey vermeyin.
Acilen veterinere gidin.
Yolda, balı dudak kenarına hafifçe sürebilirsiniz.
Tedavi sonrası:
Veteriner kan şekerini ölçmeli ve insülin dozu yeniden ayarlanmalıdır.
Tekrarlıyorsa, hastalık İyileşme dönemine girmiş olabilir.
Not: Evde her zaman bal veya glukoz jeli bulundurun. İnsülin sonrası mutlaka mama yediğinden emin olun.
Kedilerde şeker hastalığı (diyabet) belirtileri
1. Aşırı Su İçme (Polidipsi)
Kedi, normalden çok daha fazla su içmeye başlar. Su kabı sık sık boşalır. Bu, vücudun yüksek kan şekeri nedeniyle susuz kalmaya çalışmasının bir sonucudur.
2. Sık ve Bol İdrara Çıkma (Poliüri)
Diyabetli kediler daha sık ve fazla miktarda idrar yapar. Kum kabının daha çabuk dolması veya altına kaçırma gibi durumlar görülebilir.
3. Artan İştah (Polifaji)
Kan şekeri yüksek olmasına rağmen hücreler enerjiye ulaşamaz. Bu durum kedinin sürekli aç hissetmesine neden olur.
4. Kilo Kaybı
Kedi iyi iştahına rağmen zayıflar. Çünkü vücut enerji açığını karşılamak için yağ ve kas dokusunu kullanmaya başlar.
5. Halsizlik, Uyuklama
Enerji eksikliği nedeniyle kedi daha az aktif hale gelir, sık uyur, oyun oynamaktan kaçınır.
6. Tüylerde Matlaşma ve Bakımsız Görünüm
Kediler kendilerini temizlemeyi bırakabilir. Tüyler kabarık, yağlı ya da karışık görünmeye başlayabilir.
7. Arka Bacaklarda Zayıflık (Diyabetik Nöropati)
İleri evre diyabet vakalarında sinir hasarı nedeniyle kedi arka bacaklarını sarkıtarak yürüyebilir. Buna “plantigrad duruş” denir.
8. Kusma ve İştahsızlık (Geç evre veya komplikasyon varsa)
Tedavi edilmemiş diyabet ketoasidoza dönüşürse, iştahsızlık, kusma, dehidrasyon ve ciddi halsizlik görülür. Bu acil müdahale gerektiren bir durumdur.
Bu belirtilerden bir veya birkaçı bir arada görülüyorsa, gecikmeden veteriner hekime başvurulmalıdır. Basit bir kan ve idrar testi, erken tanı koymak için yeterli olabilir.
Kedilerde şeker hastalığı (diyabet) nedenleri
Neden / Risk Faktörü | Açıklama |
Obezite | En yaygın risk faktörüdür. Yağ dokusu, hücrelerin insüline yanıtını azaltır (insülin direnci oluşturur). |
İleri yaş | Genellikle 7 yaş ve üzerindeki kedilerde görülür. Yaşlandıkça insülin duyarlılığı azalır. |
Kısırlaştırma | Özellikle erkek kedilerde kısırlaştırma sonrası kilo alımı diyabet riskini artırabilir. |
Cinsiyet | Erkek kedilerde diyabet gelişme olasılığı dişilere göre daha yüksektir. |
Yanlış beslenme (yüksek karbonhidrat) | Aşırı tahıl içeren kuru mamalar, insülin salımını artırır; zamanla pankreası zorlar. |
Kortikosteroid ilaç kullanımı | Prednizolon gibi ilaçlar insülin direncine neden olabilir. |
Pankreatit | Pankreas iltihabı, insülin üreten hücrelerin zarar görmesine yol açar. |
Hormon hastalıkları (örn. hipertiroidi, akromegali) | Metabolizmayı bozan diğer hormonal hastalıklar insülin işlevini etkiler. |
Genetik yatkınlık | Bazı kediler doğuştan insülin metabolizması açısından daha hassastır. |
Stres ve inaktivite | Uzun süreli stres hormonları (kortizol) da insülin direncini artırabilir. |
Şeker hastası kedi ne kadar yaşar?
İyi yönetilen diyabetli kedilerin yaşam süresi genellikle 2 ila 5 yıl arasında değişmektedir.
Bazı kediler, özellikle remisyona girenlerde, uzun yıllar hiç insülin kullanmadan sağlıklı yaşayabilir.
Tedaviye uyum göstermeyen veya komplikasyon gelişen kedilerin yaşam süresi önemli ölçüde azalabilir.
Kedilerde şeker hastalığı nasıl tedavi edilir?
İnsülin Tedavisi: Diyabetli kedilerin çoğuna, kan şekerini kontrol altına almak için düzenli olarak insülin enjeksiyonu yapılır. Doz ve uygulama sıklığı veteriner tarafından belirlenir.
Beslenme Düzeni: Yüksek proteinli, düşük karbonhidratlı mamalar tercih edilir. Öğünler düzenli ve ölçülü verilmelidir.
Kilo Kontrolü: Obez kedilerde kilo verme programı uygulanır. Sağlıklı kilo, insülin duyarlılığını artırır.
Kan Şekeri Takibi: Kan şekeri düzenli aralıklarla ölçülür. Evde glukometre kullanımı veya veteriner kontrolü ile takip sağlanır.
Egzersiz: Kedinin hareketliliği artırılır, böylece metabolizma desteklenir.
Komplikasyonların İzlenmesi: Hipoglisemi, ketoasidoz gibi acil durumlara karşı dikkatli olunmalı, belirtiler görüldüğünde hemen veteriner müdahalesi sağlanmalıdır.
⚠️ Yasal Uyarı
Bu içerik tamamen bilgilendirme amaçlıdır ve hiçbir koşulda veteriner hekim muayenesi, teşhis veya tedavisinin yerini tutmaz. Kediler.info’da yayınlanan yazılar, tıbbi veya profesyonel tavsiye olarak değerlendirilmemelidir.
Kediler.info, içeriklerdeki bilgi eksiklik veya hatalarından, bu içeriklerin kullanımından veya yanlış anlaşılmasından doğabilecek her türlü sağlık sorunu, maddi kayıp veya zarar için sorumluluk kabul etmez.
Herhangi bir sağlık problemi, aşı/ilaç uygulaması veya korunma yöntemi söz konusuysa, mutlaka yetkili bir veteriner hekime danışılmalıdır. Elde edilen bilgilerin uygulanması tamamen kullanıcı sorumluluğundadır.
Yorumlar